SEMEY MEDICAL UNIVERSITY

(Nauka i Zdravookhranenie)

Рецензияланатын медициналық ғылыми-практикалық журнал

Ғылым және денсаулық сақтау

Кеңейтілген іздеу

ҚАЗАҚСТАН АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ СТОМАТОЛОГИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ КАДРЛЫҚ ҚҰРАМЫ: 2014-2024 ЖЫЛДАРҒА ТАЛДАУ

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.34689/5vqht387

Кілт сөздер:

Стоматологиялық персонал, кадрлық қамтамасыз ету, қауіпсіздік, Қазақстан, денсаулық сақтаудың қолжетімділігі, стоматологиядағы адам ресурстары

Аңдатпа

Кіріспе. Стоматологиялық кадрлармен қамтамасыз ету стоматологиялық көмектің сапасы мен қолжетімділігінде шешуші рөл атқарады. Қазақстанда тіс дәрігерлерінің саны мен таралуы, олардың біліктілігі мен дайындық деңгейі денсаулық сақтау жүйесі үшін өзекті мәселелер болып қала береді. Бұл зерттеудің мақсаты – 2014-2023 жылдар аралығындағы Қазақстандағы стоматологиялық қызметтің кадрлық қамтамасыз етілуіне талдау жасау, стоматологиялық мамандарды бөлу мен оқытудағы проблемаларды анықтау. Материалдар мен әдістер: Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің ресми статистикалық мәліметтері зерттелді. 2014-2024 жылдарға 10 000 тұрғынға шаққандағы стоматологпен қамтамасыз ету көрсеткіштері қала және ауыл тұрғындарын бөлек талдау арқылы жаңадан құрылған аудандарды қоса алғанда, барлық әкімшілік аймақтар бойынша алынды. Трендтерді, диспропорцияларды және құрылымдық өзгерістерді анықтау үшін сипаттамалық және салыстырмалы статистикалық әдістер қолданылды. Нәтижелер: Тіс дәрігерлерінің жалпы саны 2014 жылы 4812-ден 2024 жылы 5213-ке дейін өсті, бұл қалыпты өсу үрдісін көрсетті. Дегенмен, аймақаралық және елді мекендерге негізделген елеулі айырмашылықтар сақталуда. Астана, Алматы және Шымкент сияқты ірі қалалар өсу мен салыстырмалы түрде жоғары кадрлық деңгейлерді көрсетті, ал ауылдық аумақтар өте төмен қызмет көрсету деңгейінде қалды. 2024 жылы қалалық жерлерде 10 000 халыққа орташа есеппен 3,5 тіс дәрігері болса, ауылдық жерлерде 1,0 ғана болды. Ақтөбе және Жамбыл сияқты облыстарда тұрақты жақсару байқалса, Қарағанды, Шығыс Қазақстан және Ақмолада айтарлықтай құлдырау байқалды. Жаңадан құрылған аймақтар, соның ішінде Абай, Жетісу және Ұлытауда құрылымдық және ұйымдастырушылық қиындықтарды көрсететін тұрақсыз динамика анықталды. Қорытынды: Елеулі өңірлік айырмашылықтар, шеткері аймақтардағы материалдық-техникалық базаның жеткіліксіз жаңартылуы, адам ресурстарын бөлу проблемалары мемлекеттік мақсатты бағдарламалар мен стратегияларды әзірлеуді және іске асыруды талап етеді.

Автор өмірбаяндары

  • Ажар Сыздыкова

    PhD candidate, Asfendiyarov Kazakh National medical university, Almaty, Republic of Kazakhstan. Klochkova 66, azharachka@icloud.com, https://orcid.org/https://orcid.org/0000-0002-7973-2508. +77013444123 

  • Айман Сыздыкова

    Candidate of Medical Sciences, Doctor of the Highest Category, Senior Lecturer of the Department of Therapeutic and Pediatric Dentistry of the National Educational Institution of the KRMU, Almaty, Kazakhstan. akbet61@mail.ru, https://orcid.org/0009-0007-1405-3647.

  • Данара Бекказинова

    Candidate of Medical Sciences, Quality Control Manager OSMK LLP "INVIVO" (INVIVO), Almaty, Kazakhstan. x5danara@mail.ru

  • Лаура Сейдуанова

    PhD, Associate professor of the Health policy and management department, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan. seyduanova.l@kaznmu.kz, https://orcid.org/0000-0003-0205-2421. +7 707 949 2070

  • Туретай Рузуддинов

    Head of Department of Pediatric Dentistry, Asfendiyarov Kazakh National medical university, Almaty, Republic of Kazakhstan. ruzuddinov.t@kaznmu.kz, https://orcid.org/0009-0008-4742-0500. +77075500418

  • Айнур Кумар

    PhD, Associate professor of Department of Health Policy and Management, Asfendiyarov Kazakh National medical university, Almaty, Republic of Kazakhstan. a.kumar@kaznmu.kz, +77017774678

Әдебиеттер тізімі

Syzdykova Az., Syzdykova Ai., Bekkazinova D., Seiduanova L., Ruzuddinov Т., Qumar A.B. Staffing of the dental service in the regions of Kazakhstan: a 2014–2024 analysis // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2025. Vol.27 (4), pp. 123-129. doi 10.34689/SH.2025.27.4.016

Сыздыкова А., Сыздыкова А., Бекказинова Д., Сейдуанова Л., Рузуддинов Т.Б., Кумар А.Б. Кадровое обеспечение стоматологической службы в регионах Казахстана: анализ за 2014-2024 гг. // Наука и Здравоохранение. 2025. Vol.27 (4), С.123-129. doi 10.34689/SH.2025.27.4.016

Сыздыкова А., Сыздыкова А., Бекказинова Д., Сейдуанова Л., Рузуддинов Т.Б., Құмар А.Б. Қазақстан аймақтарындағы стоматологиялық қызметтің кадрлық құрамы: 2014-2024 жылдарға талдау // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2025. Vol.27 (4), Б. 123-129. doi 10.34689/SH.2025.27.4.016

Жүктеулер

Жарияланды

2025-11-03

Журналдың саны

Нөмір 27 № 4 (2025): Шығарылым 4

Бөлім

Статьи

Категориялар

Лицензия

Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Creative Commons лицензиясы

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

ҚАЗАҚСТАН АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ СТОМАТОЛОГИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ КАДРЛЫҚ ҚҰРАМЫ: 2014-2024 ЖЫЛДАРҒА ТАЛДАУ. (2025). Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение», 27(4), 123-129. https://doi.org/10.34689/5vqht387

Ұқсас мақалалар

1-10 тен 227

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.