ПОТЕНЦИАЛЫ БЕЛГІСІЗ КЛОНДЫҚ ГЕМАТОПОЭЗДІҢ (CHIP) АТЕРОСКЛЕРОЗДЫҢ ДАМУЫНА ӘСЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.34689/qddth292Кілт сөздер:
атеросклероз, клональный гемопоэз, клональный гемопоэз неопределенного потенциалаАңдатпа
Кіріспе: Бір жасушалы РНҚ секвенциясы саласындағы соңғы зерттеулер атеросклероздағы иммундық жасушалардың субпопуляция құрылымын түсінуді жақсартты. Жаңа технологиялардың көмегімен атеросклерозға қатысатын иммундық жасушалардың жаңа субпопуляциялары анықталды. Сонымен қатар, жүрек-қан тамырлары қаупінің салыстырмалы түрде кең таралған және күшті факторы пайда болды: белгісіз потенциалы бар клондық гематопоэз, бұл процесс өмір бойы соматикалық мутация концентрациясының жоғарылауына және айналымдағы лейкоциттердің мутантты клондарының түзілуіне байланысты пайда болады. CHIP бар адамдар дәстүрлі қауіп факторларына қарамастан миокард инфарктісі және инсульт сияқты кардиоваскулярлық аурулардың жоғары қаупін дамытады. Зерттеу мақсаты: анықталмаған потенциалды клондық гемопоэздің (CHIP) жүрек-қан тамырлары ауруларына жаңа қауіп факторы туралы ақпаратты талдау, сондай-ақ жүрек-қан тамырлары ауруларымен байланысты зерттеу Іздеу стратегиясы: соңғы 10 жыл ішінде PubMed және Elsevier дерекқорларында CHIP және жүрек-қан тамырлары аурулары арасындағы байланысты зерттейтін зерттеулерге баса назар аудара отырып, басылымдарды іздеу жүргізілді. Шолудың негізі атеросклерозға қатысты мәселелердің заманауи аспектілеріне назар аудара отырып, дәлелді эксперименттік және клиникалық базаны ұсынатын мақалалар болды. Бұл шолу атеросклероздағы иммундық жүйе жасушаларының жасушалық гетерогенділігін зерттеу саласындағы соңғы деректерді, сондай-ақ оның дамуындағы клондық гемопоэздің рөлін көрсетеді. Нәтижелер: зерттеулер CHIP қабыну және эндотелий дисфункциясы механизмдері арқылы атеросклероздың даму қаупінің жоғарылауымен байланысты болуы мүмкін екенін көрсетеді. Бұл жүрек-қан тамырлары ауруларының алдын алу мен емдеудің жаңа терапиялық тәсілдеріне мүмкіндіктер ашады. Қорытындылар: жүрек-қан тамырлары және онкологиялық аурулардың патогенезінде клондық гемопоэз (КГ) жалпы компонент ретінде әрекет етеді. Клондық гемопоэздің әсерінен болатын гендердегі мутациялар жаңа мутациялардың пайда болуының кілті болып табылады, олар өз кезегінде нозологияларды қалыптастырады және жеделдетеді. Клондық гемопоэзді бағалаудың рөлі гендердегі мутацияны анықтауда ғана емес, сонымен қатар олардың өсу динамикасында да маңызды рөл атқарады.
Әдебиеттер тізімі
Бекбосынова М.С., Андосова С.А., Рысбекова А.С., Даниярова Г.Д. Влияние клонального гематопоэза с неопределенным потенциалом (CHIP) на развитие атеросклероза // Наука и Здравоохранение. 2024. Т.26 (4). С. 202- 210. doi 10.34689/SH.2024.26.4.023
Bekbosynova M.S., Andosova S.A., Rysbekova A.S., Daniyarova G.D. Influence of clonal haematopoiesis of indeterminate potential (CHIP) on the development of atherosclerosis // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2024. Vol.26 (4), pp. 202-210. doi 10.34689/SH.2024.26.4.023
Бекбосынова М.С., Андосова С.А., Рысбекова А.С., Даниярова Г.Д. Потенциалы белгісіз клондық гематопоэздің (CHIP) атеросклероздың дамуына әсері // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (4). Б. 202-210. doi 10.34689/SH.2024.26.4.023
Жүктеулер
Жарияланды
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.