ДЕРМАТОФИТТЕРДІҢ АНТИМИКОТИКАЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРҒА ТӨЗІМДІЛІГІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
DOI:
https://doi.org/10.34689/e88as718Кілт сөздер:
микоздар, дерматофитиялар, дерматофиттер, төзімділік, антимикотиктер, саңырауқұлақтарға қарсы препараттарАңдатпа
Анықтама: Дерматофиттерден туындаған микоздарды бақылау үшін зеңге қарсы препараттарды қолдану кең
таралғандықтан, зеңге қарсы төзімділіктің жоғарылау жиілігі туралы алаңдаушылық артуда. Қазіргі уақытта бұл
мәселе бактерияға қарсы және вирусқа қарсы препараттарға төзімділік мәселелеріне ұқсас.
Мақсаты: Терінің дерматофитті инфекциясы қоздырғыштарының зеңге қарсы препараттарға төзімділігінің
қазіргі жағдайы туралы ғылыми ақпаратты талдау.
Іздеу стратегиясы: Ғылыми басылымдарды іздеу PubMed, Elsiever, Medline деректер базасында және
GoogleScholar мамандандырылған іздеу жүйесінде жүргізілді. Талдау үшін соңғы 10 жылда жарияланған барлығы
71 дереккөз таңдалды. Зерттеуге қосу критерийлері: соңғы 10 жылда ағылшын және орыс тілдерінде
жарияланған толық мәтінді басылымдар. Алып тастау критерийлері: тезистер, қайталанатын мақалалар, 2013
жылға дейінгі жарияланымдар, қатысы жоқ басылымдар.
Нәтижелер: Саңырауқұлақтарға қарсы тұрақтылық табиғи түрде пайда болуы немесе саңырауқұлақтарға
қарсы препараттардың әсерінен уақыт өте келе дамуы мүмкін. Саңырауқұлақ жасушалары арқылы дәрілік
заттардың ағуы, саңырауқұлақ жасушалары арқылы дәрілік заттардың детоксикациясы, мақсатты гендердің
мутациялары және саңырауқұлақ жасушаларының құрылымдық элементтеріне байланысты төзімділік және т.б.
сияқты зеңге қарсы препараттарға төзімділік құбылысын түсіндірудің бірнеше механизмдері ұсынылды.
Тербинафинге төзімді трихофитон изоляттарының жиілігі артып келеді. Aspergillus және Candida түрлері сияқты
шартты патогендер итраконазол және флуконазол сияқты классикалық азолдарға, сондай-ақ позаконазол және
вориконазол сияқты жаңа азолдарға төзімділікті дамытты. Эфинаконазол және таваборол сияқты жергілікті
антимикотиктер сирек қолданылады, бірақ Trichophyton rubrum резистенттілігімен байланысты. Ауыр
инфекцияларды тудыратын көп дәріге төзімді Trichophyton mentagrophytes/interdigitale, Candida auris және
Aspergillus түрлерінің пайда болуы үлкен алаңдаушылық тудырады.
Қорытынды: Ең тиімді емдеуді анықтау үшін, әсіресе емнің тиімсіздігі жағдайында әдеттегі AFST
қарастырылуы керек. Резистентті инфекцияларды емдеу үшін пероральді және жергілікті зеңге қарсы
препараттармен біріктірілген емдеу қарастырылуы мүмкін.
Әдебиеттер тізімі
Аймолдина А.А., Батпенова Г.Р., Алгазина Т.О., Киян В.С., Перцух Ю.С., Амантаев Д.М. Современное состояние устойчивости дерматофитов к антимикотическим препаратам // Наука и Здравоохранение. 2024. Т.26 (6). С. 173-183. doi 10.34689/SH.2024.26.6.020
Aimoldina A.A., Batpenova G.R., Algazina T.O., Pertsukh Yu.S, Amantayev D.M., Kiyan V.S. Current state of dermatophyte resistance to antimycotic agents // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2024. Vol.26 (6), pp. 173-183. doi 10.34689/SH.2024.26.6.020
Аймолдина А.А., Батпенова Г.Р., Алгазина Т.О., Киян В.С., Перцух Ю.С., Амантаев Д.М. Дерматофиттердің антимикотикалық препараттарға төзімділігінің қазіргі жағдайы // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (6). Б. 173-183. doi 10.34689/SH.2024.26.6.020
Жүктеулер
Жарияланды
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.