ЖАТЫР МОЙНЫ ОБЫРЫНЫҢ СКРИНИНГІНДЕГІ ЖАЛҒАНПОЗИТИВТІ ЦИТОЛОГИЯ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ ҚИЫНДЫҚТАРЫ:СЕНІМДІРЕК ТЕСТІЛЕУ ӘДІСТЕРІНІҢ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
DOI:
https://doi.org/10.34689/36scaa73Кілт сөздер:
жатыр мойны дисплазиясы, жатыр мойны обырының скринингі, адам папилломавирусы, HPV генотипі, p16/Ki-67 цитологиясыАңдатпа
Кіріспе: Дамушы мемлекеттерде адам папилломавирусынан туындаған жатыр мойынының дисплазиясы жатыр
мойны обырына әкелуі мүмкін денсаулық сақтаудың маңызды проблемасы болып табылады. Қазақстандағы
жатыр мойны обырының алдын алу бойынша скринингтік бағдарлама ерте диагностика мен басқаруды жақсарту
үшін скринингтік тексеру әдістерін жетілдіруді талап етеді.
Материалдар мен тәсілдер. Зерттеу дизайны: Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің Медициналық
орталығының ауруханасында 2016 жылдан 2023 жылға дейінгі кезеңді қамтитын модельдік зерттеу, Астана,
Қазақстан. Бұл зерттеудің мақсаты қазіргі скрининг әдісінің негізгі кемшілігі ретінде жалған-оң нәтижелерді
анықтау және дәлірек тестілеу алгоритмдерін ұсыну болып табылады.
Әдістері: Жатыр мойны дисплазиясының диагностикасы адам папилломавирусына (HPV) цитологиялық және
молекулярлық-генетикалық сынақтар негізінде аурухананың дерекқорынан (InfoMed) жиналды және GraphPad
бағдарламалық құралының көмегімен әрі қарай талданды.
Нәтижелер және талқылау: HPV теріс нәтижелері науқастардың жалпы санынан 30,43% (2016), 45,45% (2017),
28,20% (2018), 42,5% (2019), 35,71% (2020), 32 ,14% (2021), 211% (2022), 54,45% (2023) екені анықталды. Алайда
оларға жеңіл дисплазия диагнозы қойылды. Скрининг өмірді сақтап қалса да, оңтайландырусыз жалған оң
нәтижелер болмай қоймайтынын мойындау маңызды, ал артық тестілеу денсаулық сақтау жүйесіне артық
ауыртпалықты қоса, қажетсіз ем елеулі зиянға әкелуі мүмкін.
Қорытынды: Жақсартылған спецификалық жалған-оң нәтижелердің төмендеуіне және кольпоскопияға
сілтемелердің дәлдігінің жоғарылауына әкелуі мүмкін. p16/Ki-67 цитологиясымен қосарланған бояуды пайдалану
жатыр мойны обырын скринингтің келесі қадамдарын бағыттау үшін биомаркер негізіндегі перспективалы әдіс
болып көрінеді.
Әдебиеттер тізімі
Aitkaliyev A., Bekenova N., Vochshenkova T., Kassiyeva B., Alibekov S., Shanazarov N. Challenges of false positive cytological results in cervical cancer screening: the future perspective of more reliable testing methods // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2023, (Vol.25) 6, pp. 15-21. doi 10.34689/SH.2023.25.6.002
Айткалиев А., Бекенова Н., Вочшенкова Т., Касиева Б., Алибеков С., Шаназаров Н. Вызовы ложноположительных цитологических результатов в скрининге рака шейки матки: перспективы более надежных методов тестирования // Наука и Здравоохранение. 2023. 6(Т.25). С. 15-21. doi 10.34689/SH.2023.25.6.002
Айткалиев А., Бекенова Н., Вочшенкова Т., Касиева Б., Алибеков С., Шаназаров Н. Жатыр мойны обырының скринингіндегі жалған позитивті цитология нәтижелерінің қиындықтары: сенімдірек тестілеу әдістерінің перспективалары // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2023. 6 (Т.25). Б.15-21. doi 10.34689/SH.2023.25.6.002
Жүктеулер
Жарияланды
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.