SEMEY MEDICAL UNIVERSITY

(Nauka i Zdravookhranenie)

Рецензияланатын медициналық ғылыми-практикалық журнал

Ғылым және денсаулық сақтау

Кеңейтілген іздеу

BRUCELLA SPP. АНТИГЕНДЕРІНІҢ АДАМ БРУЦЕЛЛЁЗІНІҢ ПАТОГЕНЕЗІ МЕН ДИАГНОСТИКАСЫНА ӘСЕРІ

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.34689/rrjfzn66

Кілт сөздер:

бруцеллез, Brucella spp., антигендер, сыртқы мембраналық белоктар, диагностика, вакцина, жылулық шок белоктары, липополисахаридтер, белоктар, IV типті секреция жүйесінің белоктары

Аңдатпа

Кіріспе. Бруцеллез – жыл сайын 500 000-нан астам адамда тіркелетін, үй жануарлары арасында кеңінен таралған және жиі анықталмайтын зооноздық инфекция. Brucella melitensis, B. abortus, B. suis және B. canis – аурудың негізгі қоздырғыштары, олар созылмалы және спецификалық емес белгілермен сипатталатын инфекцияларды тудырады. Brucella антигендері ауру патогенезінде және иммундық жауапта маңызды рөл атқарады. Алайда қазіргі диагностикалық тесттердің спецификалығы төмен және адамға арналған лицензияланған вакцина әлі жасалмаған. Бұл диагностика мен алдын алуға арналған антигендік негіздегі құралдарды жетілдіру қажеттігін көрсетеді. Мақсат. Brucella spp. антигендерінің құрылымдық сипаттамалары, иммуногендік қасиеттері және қолданбалы әлеуетін бағалай отырып, олардың диагностикалық және вакциналық маңыздылығын талдау. Іздеу стратегиясы. Жүйелі шолу PRISMA нұсқауларына сәйкес жүргізілді. Әдебиеттерді іздеу PubMed, Scopus және Web of Science деректер базаларында 2018–2025 жылдар аралығында Brucella антигендері, диагностикасы және вакцина әзірлеуіне қатысты алдын ала анықталған кілт сөздер арқылы орындалды. Тақырыптар, аңдатпалар және толық мәтіндер бойынша көпсатылы іріктеуден кейін қорытынды талдауға 106 зерттеу енгізілді, бұл PRISMA диаграммасында көрсетілген. Нәтижелер. Omp16, Omp19, Omp25, Omp31 секілді сыртқы мембраналық белоктар, BP26, Cu/Zn-SOD, L7/L12 периплазмалық белоктары, Hsp60, Hsp70 жылулық шок белоктары және VirB секреция жүйесінің белоктары әртүрлі иммуногендік белсенділік көрсетті. L7/L12, Omp19 және SOD антигендері серологиялық сезімталдық пен қорғаныштық жауапты индукциялау бойынша ерекше әлеуетке ие. Бұл антигендер рекомбинантты субъединикалық вакциналар құрамында зерттелуде.
Қорытынды. Молекулалық деңгейде сипатталған Brucella антигендері адам бруцеллезін диагностикалау мен мақсатты, қауіпсіз вакциналарды құрастыру бағытында маңызды мүмкіндіктер береді. Олардың иммунологиялық маңыздылығы доклиникалық зерттеулер мен қолданбалы иммунодиагностикада одан әрі зерттеуді қажет етеді.

Автор өмірбаяндары

  • Айнар Қосылғанова

    PhD student of the Department of Biotechnology and General Chemical Technology, School of Pharmacy, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan, Tole Bi Street, 94, aynar03031998@gmail.com, https://orcid.org/0009-0004-2902-1777, +7 700 500 08 81

  • Альбина Атаканова

    Master of Medical Sciences, Assistant of the Department of Biotechnology and General Chemical Technology, School of Pharmacy, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan, Tole Bi Street, 94, atakanova.a@kaznmu.kz, https://orcid.org/0009-0001-4389-1232, +7 747 165 41 96

  • Асем Мухитденова

    Master of Technical Sciences, Assistant of the Department of Biotechnology and General Chemical Technology, School of Pharmacy, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan, Tole Bi Street, 94, mukhitdenova.a@kaznmu.kz, https://orcid.org/0009-0001-8810-7448, +7 701 409 01 20

  • Эльмира Битанова

    Candidate of Medical Sciences, Assistant Professor, Head of the Department of General Immunobiology, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan, Tole Bi Street, 94, bitanova.e@kaznmu.kz , https://orcid.org/0000-0003-3976-9653, +7 707 964 83 84

  • Карлыгаш Жапаркулова

    PhD, Associate Professor, Head of the Department of Biotechnology and General Chemical Technology, School of Pharmacy, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan, Tole Bi Street, 94. Postal address: Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Tole Bi Street, 94, Almaty 050000, Kazakhstan. E-mail: zhaparkulova.k@kaznmu.kz Phone: +7 701 798 31 39 ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-3776-2004 WOS ID: B-5708-2019 Scopus ID: 57200621687

  • Айгульсум Изекенова

    MD, MSc, PhD, Associate Professor with academic title, Department of Epidemiology with the course of HIV and Infection control, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Kazakhstan, Tole Bi Street, 94, izekenova.a@kaznmu.kz, https://orcid.org/0000-0003-3850-8689, +7 701 299 51 59

Әдебиеттер тізімі

Kossylganova A., Atakanova A., Mukhitdenova A., Bitanova E., Zhaparkulova K., Izekenova A. BRUCELLA spp. antigens impact in the pathogenesis and diagnosis of human brucellosis // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2025. Vol.27 (4), pp. 222-236. doi 10.34689/SH.2025.27.4.027

Косылганова А., Атаканова А., Мухитденова А., Битанова Э., Жапаркулова К., Изекенова А. Влияние антигенов Brucella spp. на патогенез и диагностику бруцеллёза у человека // Наука и Здравоохранение. 2025. Vol.27 (4), С.222- 236. doi 10.34689/SH.2025.27.4.027

Қосылғанова А., Атаканова А., Мухитденова А., Битанова Э., Жапаркулова К., Изекенова А. Brucella spp. антигендерінің адам бруцеллезінің патогенезі мен диагностикасына әсері // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2025. Vol.27 (4), Б. 222-236. doi 10.34689/SH.2025.27.4.027

Жүктеулер

Жарияланды

2025-11-03

Журналдың саны

Бөлім

Статьи

Категориялар

Ұқсас мақалалар

1-10 тен 184

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.